Sait SÜLLÜ

Yeni yazı

Zaman kavramı ve İş yaşamı

İş yaşamında çalışanların işe zamanında gelmeleri,

sadece dakiklikle ilgili değil; aynı zamanda

kurumsal bağlılık, profesyonellik ve iş etiği

açısından da kritik bir göstergedir. Ancak birçok

kurumda kronikleşmiş “geç kalma” davranışı,

yalnızca bireysel ihmalkârlıkla değil, daha derin

kültürel ve sistemsel sebeplerle açıklanabilir.

1. Zaman Algısı ve Kültürel Yaklaşımlar
 

Bazı toplumlarda zaman doğrusal ve planlanabilir

bir kaynak olarak görülürken (örneğin Almanya,

Japonya), bazı kültürlerde zaman daha esnek,

değişken ve bağlamsal olarak değerlendirilir. Türkiye gibi toplulukçu kültürlerde zaman yönetimi, bireysel değil ilişkisel önceliklere bağlıdır. Bu durum, işe geç kalmanın “önemli ama ertelenebilir bir sorun” olarak algılanmasına neden olabilir.

2. Kurumsal Tolerans ve Yönetim Modeli

Çalışanların işe geç kalma davranışı, büyük ölçüde kurumun bu davranışa nasıl tepki verdiğiyle şekillenir. Eğer yöneticiler bu durumu görmezden geliyor, bir yaptırım uygulamıyorsa ya da istisnaları kural hâline getiriyorsa; çalışanlar geç kalmayı kurumsal olarak tolere edilen bir davranış biçimi olarak içselleştirebilir.

3. Motivasyon ve İş Tatmini

Geç kalma, bazen düşük iş tatmininin, tükenmişliğin ya da motivasyon eksikliğinin pasif bir dışavurumudur. Çalışanın işe geç gelme sıklığı, sadece disiplin değil aynı zamanda kuruma olan bağlılık düzeyiyle de ilişkilidir. “Zamanında gelmeye değer bir iş ortamı mı yaratılıyor?” sorusu burada kritik hale gelir.

4. Bireysel Planlama ve Dış Etkenler

Ulaşım sorunları, şehir içi trafik, ailevi sorumluluklar gibi dışsal faktörler de gecikme davranışında rol oynar. Ancak bu sorunların süreklilik kazanması, bireyin zaman planlama ve önceliklendirme becerileriyle doğrudan ilişkilidir.


Peki çözüm önerileri ne olmalıdır?

Zaman yönetimi eğitimi ve günlük planlama araçlarının kullanımı yaygınlaştırılabilir.
Kurumsal zaman kültürü net bir şekilde tanımlanmalı ve liderlik kadrosu bu kültürü modellemelidir.
Erken gelmeyi ödüllendiren sistemler oluşturularak pozitif pekiştirme sağlanabilir.
Geç kalma durumları kayıt altına alınarak saydam bir şekilde takip edilmeli, bireysel nedenler analiz edilmelidir.

Sonuç olarak işe geç kalma davranışı, yalnızca saat tutmakla çözülebilecek bir mesele değil; kültürel kodlar, yönetsel tutumlar ve psikolojik bağlılık gibi birçok etkenin kesişiminde değerlendirilmelidir. Bu bağlamda “zaman”, sadece dakik bir başlangıç değil; aynı zamanda kurum kültürünün aynasıdır.

Tüm bunların dışında tek bir sonuç ve çözüm var aslında. ''İŞ ETİĞİ''
Bunu her çalışan bireysel olarak kendine bir rol model olarak alır ve bu bilinç ile hareket ederse tam çözüm sağlanmış olur. Örneğin; japonların iş etiği kurallarına uymalarının temelinde ülkelerini sevmeleri gelmiyor mu? İş etiğini bir temele bağlarsak eğer o zaman daha kuvvetli bağlar kurmuş oluruz.